Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Temmuz 2025 verileri, vergi adaletine dair tartışmaları yeniden alevlendirdi. Gelir vergisi tahsilatı rekor seviyeye ulaşırken, şirketlerin ödediği kurumlar vergisi aynı oranda artmadı. Uzmanlara göre, vergi yükü dar gelirli vatandaşın omzuna yüklenmiş durumda.
Gelir Vergisi Rekor Kırdı, Kurumlar Vergisi Yerinde Saydı
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı Ocak–Temmuz 2025 bütçe verileri, kamu maliyesinde dikkat çekici bir tabloyu ortaya koydu.
- Gelir vergisi tahsilatı: 2024’te 739 milyar TL iken, 2025’in aynı döneminde %95,5 artışla 1 trilyon 446 milyar TL’yi geçti.
- Kurumlar vergisi tahsilatı: 2024’te 480 milyar TL olan tutar, sadece %14,7’lik artışla 550 milyar TL’ye çıktı.
- Ekonomistler bu farkı, “çok kazanandan az, az kazanandan çok vergi alınması” şeklinde özetliyor.
Dolaylı Vergilerin Payı %63’ü Aştı
Vergi gelirleri dağılımında da adaletsizlik dikkat çekiyor.
- KDV, ÖTV ve harçlar gibi dolaylı vergilerin payı %63,44 olarak gerçekleşti.
- Bireylerin doğrudan ödediği vergiler ise %36,56 seviyesinde kaldı.
Uzmanlara göre, “vergiler sadece kaçırma imkânı olmayanlardan tahsil ediliyor, büyük kazanç sahiplerine ise dokunulmuyor.” Vergi rekortmenleri listesinde bankaların ağırlıkta olması, üretici firmaların ise listede neredeyse hiç yer almaması bu görüşü destekliyor.
Bütçe Açığı 1 Trilyon Lirayı Aştı
Merkezi yönetim bütçesi verileri, vatandaşın sırtındaki yükün ne kadar ağırlaştığını gözler önüne seriyor:
- Temmuz 2025 gideri: 1 trilyon 120,8 milyar TL
- Gelir: 1 trilyon 96,9 milyar TL
- Açık: 23,9 milyar TL
Yılın ilk yedi ayında toplam bütçe açığı 1 trilyon 4,3 milyar TL olarak gerçekleşti.
ÖTV Zamları Enflasyonu Besliyor
Devletin yönettiği ürünlerdeki zamlar da dikkat çekiyor. Akaryakıt, alkol ve tütün ürünlerine yapılan ÖTV artışları, bütçe gelirlerini artırırken vatandaşın alım gücünü zayıflatıyor. Ekonomistler, bu durumu şöyle özetliyor:
“Enflasyonla mücadele adı altında yapılan zamlar enflasyonu daha da körüklüyor. Yüksek faiz ve vergiler şirketlerin maliyetini artırıyor, ancak kamu harcamaları kısılmadığı için fatura yine vatandaşa çıkıyor.”
CHP’den Vergi Reformu Önerisi
Gelir vergisi adaletsizliği muhalefetin de gündeminde. CHP Genel Başkan Yardımcısı Yalçın Karatepe, yeni bir model önererek şu açıklamayı yaptı:
- Gelir vergisinin ilk dilimi 1 milyon TL olarak belirlenmeli.
- Dar gelirli vatandaşın kira, sağlık ve eğitim gibi temel harcamaları vergi matrahından düşülmeli.
Bu düzenleme ile yoksulluk sınırının altında yaşayan vatandaşların üzerindeki vergi yükünün azalacağı, sistemin daha adil hale geleceği savunuluyor.
Vergi Sistemi Dar Gelirliyi Zorluyor, Zengini Korumaya Devam Ediyor
Uzmanlar, mevcut vergi yapısının gelir dağılımındaki adaletsizliği derinleştirdiği görüşünde.
- Dar gelirli kesimler, artan gelir ve dolaylı vergilerle daha ağır yük taşırken;
- Büyük kazanç elde eden kişi ve kurumların vergi katkısı sınırlı kalıyor.
CHP’nin önerisi ve ekonomistlerin uyarıları, önümüzdeki dönemde vergi reformunun siyasetin en sıcak gündemlerinden biri olacağını gösteriyor.
HEMŞİRE.COM HABER MERKEZİ