Kamu kurumlarında görev yapan memurlar için derece ve kademe ilerlemesi, hem maaş artışı hem de kariyer basamaklarında yükselme anlamına gelir. Özellikle Sağlık Bakanlığı bünyesinde çalışan hemşire, ebe, sağlık memuru gibi personeller için bu sistem, hem hizmet süresi hem de performansla doğrudan ilişkilidir.
Bu yazıda derece–kademe nedir, nasıl ilerleme yapılır, hangi durumlarda durdurulur ya da hızlanır gibi tüm detayları bulabilirsiniz.

Derece ve Kademe Ne Anlama Geliyor?
- Derece: Memurun bulunduğu sınıftaki hiyerarşik basamaktır. Derece, memurun kıdemini ve genel statüsünü belirler. Örneğin: 9/1 derecesindeki bir memur, 8/1’e geçtiğinde bir derece yükselmiş olur.
- Kademe: Aynı derece içerisindeki küçük ilerlemeleri ifade eder. Örneğin: 9/1’den 9/2’ye geçmek, bir kademe ilerlemesidir.
Bir derece içinde 3 kademe bulunur. Dolayısıyla 9/1 → 9/2 → 9/3 ilerledikten sonra bir sonraki yıl 8/1’e geçilir.
Kademe İlerlemesi Nasıl Olur?
Her kamu çalışanı, bir yıllık hizmet süresini doldurduğunda otomatik olarak bir kademe ilerlemesi alır.
Bu ilerleme, herhangi bir disiplin cezası yoksa ve çalışanın görevde bulunduğu süre kesintisiz devam ediyorsa uygulanır.
Örnek: 2023’te göreve başlayan bir hemşire, 2024 yılı Ocak ayında bir kademe ilerlemesi kazanır.
Derece İlerlemesi Nasıl Olur?
Aynı derecedeki 3 kademeyi tamamlayan memur, bir üst dereceye geçer.
Yani her 3 yılda bir derece ilerlemesi yapılır.
Örnek:
- 9/1 → 9/2 (1 yıl)
- 9/2 → 9/3 (1 yıl)
- 9/3 → 8/1 (3. yıl sonunda bir derece)
Kalkınmada Öncelikli Bölgelerde Görev Yapanlara Ek Kademe Hakkı
Sağlık hizmetleri sınıfında görev yapanlar için özellikle önemli bir avantaj vardır:
Kalkınmada Öncelikli Bölgelerde (KÖB) çalışan memurlar, her iki yılda bir ek kademe ilerlemesi kazanırlar.
Bu uygulama, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 64. maddesi uyarınca yapılır.
Yani bu bölgelerde görev yapan sağlık personelleri, diğer illerdeki meslektaşlarına göre daha hızlı derece–kademe ilerlemesi elde eder.
Örnek:
Bir hemşire 2 yıl boyunca Hakkâri, Şırnak, Ağrı gibi kalkınmada öncelikli bir bölgede çalışırsa, her yılki kademe artışına ek olarak ilave 1 kademe daha alır.
Hangi Durumlarda Kademe İlerlemesi Durdurulur?
Bazı durumlarda kademe ilerlemesi yapılamaz. Bunlar:
- Disiplin cezası (kademe ilerlemesinin durdurulması cezası) alınmışsa
- Yıllık sicil notu (veya son yıllardaki performans değerlendirme puanı) düşükse
- Görevden uzaklaştırma / izinli sayılma / ücretsiz izin süreleri belirli sınırı aşarsa
Bu hallerde kademe ilerlemesi durdurulur veya ertelenir.
Kademe İlerlemesi Geriye Dönük İşletilebilir mi?
Evet.
Eğer memur hak ettiği kademe ilerlemesini idarenin ihmali nedeniyle zamanında alamadıysa, ilerleme geriye dönük olarak işlenir ve maaş farkı da ödenir.
Üst Dereceye Geçmenin Maaşa Etkisi
- Her derece ve kademe ilerlemesi, memurun maaş katsayısını artırır.
- Bu da doğrudan net maaş artışı anlamına gelir.
- Özellikle 8. ve 7. dereceye geçişte maaş farkı belirginleşir.
Özetle Derece–Kademe Sistemi
Süre / Durum | İlerleme Türü | Açıklama |
---|---|---|
1 yıl kesintisiz görev | 1 Kademe | Otomatik yapılır |
3 kademe tamamlandığında | 1 Derece | Üst dereceye geçilir |
KÖB’de 2 yıl hizmet | +1 Kademe | Ek hak |
Disiplin cezası | İlerleme durur | Belirli süreyle askıya alınır |
Sağlık Personeli İçin Örnek İlerleme Tablosu
Hizmet Yılı | Derece / Kademe | Bölge | Açıklama |
---|---|---|---|
1. Yıl | 9/1 | Normal il | Başlangıç |
2. Yıl | 9/2 | Normal il | 1 kademe |
3. Yıl | 9/3 | Normal il | 1 kademe |
4. Yıl | 8/1 | Normal il | 1 derece |
2. Yıl | 9/3 | KÖB | +1 kademe (ek) |
4. Yıl | 8/1 | KÖB | Normalden 1 yıl erken derece |
Sonuç: Derece–Kademe Sistemi Sağlık Personelinin Kariyer Yolu
Derece–kademe sistemi, hemşireler ve diğer sağlık personelleri için yalnızca maaş artışı değil, aynı zamanda kariyer motivasyonu ve hizmet ödüllendirme mekanizmasıdır.
Kalkınmada öncelikli bölgelerde çalışan personelin daha hızlı ilerlemesi, sistemin teşvik edici yönünü oluşturur.
HEMŞİRE.COM MEVZUAT BİRİMİ