657 sayılı Devlet Memurları Kanunu çerçevesinde düzenlenen ölüm izni, memurların ve özellikle sağlık personelinin zor zamanlarında büyük önem taşıyan bir haktır. Yakınlarını kaybeden kamu görevlilerinin cenaze işlemleri, yas süreci ve ailevi sorumluluklarını yerine getirebilmesi için tanınan bu hak, 2025 yılında da geçerliliğini sürdürmektedir.
Ölüm İzni Nedir?
Ölüm izni, memurların birinci derecede yakınlarının vefatı durumunda mazeret izni olarak tanımlanan ve ücret kesintisi yapılmaksızın verilen bir izindir. Bu izin hakkı, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 104. maddesi kapsamında düzenlenmiştir.
Kanuna göre; memurun eşi, çocuğu, annesi, babası veya kardeşinin ölümü halinde, memura 7 gün süreyle ölüm izni verilir.
Bu izin:
- Resmidir.
- Ücretli bir izindir.
- Talep doğrultusunda verilir.
- Yazılı başvuru ile alınır.
657 Sayılı Kanun’un 104. Maddesi Neyi Söyler?
104/B maddesi:
"Memura, eşinin, çocuğunun, kendisinin veya eşinin ana, baba ya da kardeşinin ölümü hâllerinde isteği üzerine yedi gün süreyle izin verilir."
Bu madde doğrultusunda ölüm izni, yıllık izinden ayrı olarak verilmekte olup, memurun resmi görev süresinden düşülmez.
Kimler Ölüm İzni Alabilir?
Doğrudan Hak Sahibi Yakınlar (7 Gün Ölüm İzni Verilenler):
| Yakınlık Derecesi | Ölüm İzni Süresi | Açıklama |
|---|---|---|
| Eş | 7 gün | Evli olunan kişi |
| Çocuk | 7 gün | Biyolojik veya evlat edinilen çocuk |
| Anne/Baba | 7 gün | Biyolojik ebeveynler |
| Kardeş | 7 gün | Kan bağı olan kardeşler |
| Eşin Annesi/Babası/Kardeşi | 7 gün | Kayınvalide, kayınpeder ve eşin kardeşleri dahil |
Not: Yukarıdaki her birey için sadece bir defaya mahsus ölüm tarihinde geçerli 7 günlük bir izin kullanılır.
Ölüm İzni Hangi Durumlarda Geçerli Değildir?
Ölüm izni verilmeyen akrabalar:
| Yakınlık Derecesi | İzin Verilir mi? | Açıklama |
|---|---|---|
| Dede/Nine | ❌ | Ölüm izni kapsamına girmez |
| Teyze, Hala, Amca, Dayı | ❌ | Yıllık izin veya amir uygun görürse mazeret izni kullanılabilir |
| Kuzenler | ❌ | Ölüm izni verilmez |
| Eşin Teyzesi, Amcası, vb. | ❌ | Kanun kapsamı dışındadır |
Bu gibi durumlarda memur yıllık izninden kullanabilir veya kurum amirinin onayıyla kısa süreli mazeret izni alabilir.
Sağlık Personeli Ölüm İzni
Sağlık personeli de 657 sayılı Kanuna tabi olduğu için ölüm izni hakkı aynı esaslarla geçerlidir.
Sağlık Çalışanları İçin Özel Hususlar:
- Sağlık hizmetlerinin aksamasını önlemek amacıyla, izin planlaması hastane yönetimince yapılabilir.
- Ancak bu, hakkın kullanımını geciktiremez. İzin hakkı doğduğu anda geçerlidir.
- Hastane yönetimleri genellikle bu izinleri hızlıca onaylar.
- Sağlık çalışanının iş yükü ve çalışma saatleri göz önüne alınarak ek destek hizmetleri de sağlanabilir.
Unutmayın: Sağlık personeli için ölüm izni, insani bir haktır ve olağanüstü koşullarda bile engellenemez.
Ölüm İzni Kullanım Şartları ve Süreci
İzin Talebi Nasıl Yapılır?
- Vefat gerçekleştiği gün yazılı olarak (dilekçe veya e-posta üzerinden) birim amirine başvuru yapılır.
- Mümkünse ölüm belgesi veya vefat ilanı gibi bir belge başvuruya eklenir.
- İzin süresi resmi tatil ve hafta sonu günleriyle birleşebilir.
- Geriye dönük ölüm izni kullanılamaz. Vefatın gerçekleştiği tarihte talep edilmelidir.
Ölüm İzni ve Resmi Tatiller
Eğer ölüm izni süresi içinde resmi tatil günleri yer alıyorsa, bu günler izin süresine dahil edilir.
Örnek:
- Vefat 1 Mayıs'ta gerçekleşti (resmi tatil).
- İzin 1 Mayıs’tan itibaren başlatılır.
- 7 günlük izin süresine 1 Mayıs dahildir.
Ölüm İzni Sonradan Kullanılabilir mi?
Hayır. Mazeret izni niteliğindeki ölüm izni, vefatın gerçekleştiği anda ve en fazla birkaç gün içinde kullanılmalıdır. Geçmiş tarihli kullanım talepleri çoğu kurumda reddedilir.
Eşin Yakınlarının Ölümü Durumu
657 sayılı Kanun, eşin anne-babası ve kardeşleri için de memura 7 günlük ölüm izni hakkı tanımaktadır.
Kapsam Dahilindeki Eş Yakınları:
- Kayınpeder (eşin babası)
- Kayınvalide (eşin annesi)
- Eşin kardeşi
Bu hallerde de ölüm izni hakkı doğar ve doğrudan kullanılabilir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
➤ Ölüm izni kimleri kapsar?
Eş, çocuk, anne, baba, kardeş, kayınvalide, kayınpeder, eşin kardeşi.
➤ Ölüm izni kaç gün?
Toplam 7 takvim günü.
➤ İzin sonradan kullanılabilir mi?
Hayır. Mazeret izni olduğu için vefat günü itibarıyla kullanılmalıdır.
➤ Ölüm izni için belge gerekiyor mu?
Evet. Ölüm ilanı, ölüm belgesi veya resmi bir bildirim faydalı olur.
➤ Yıllık izinden düşer mi?
Hayır. Ölüm izni ayrı bir hak olup yıllık izinden sayılmaz.
2025 Yılında Ölüm İzni Hakkı
Memurlar ve sağlık çalışanları için ölüm izni, 657 sayılı Kanun’un 104. maddesi uyarınca temel bir haktır. Bu hak, çalışanların en zor zamanlarında yanında olmayı amaçlar.
- 7 gün süreyle
- Eş, çocuk, anne, baba, kardeş ve eşin aynı derecedeki yakınları için
- Ücret kesintisi olmaksızın
- Yıllık izinden bağımsız olarak
- Yazılı başvuru yoluyla
verilir ve uygulanır.
📌 Resmi Kaynaklar ve Daha Fazlası
- T.C. Mevzuat Bilgi Sistemi – 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu
- Sağlık Bakanlığı Yönetmelikleri