Ne değişti, kapsam ne?
Valilik açıklamasında, sahadan gelen şikâyet ve ihbarlar ile açık kaynak taramalarında, bazı stantlarda izin belgesi olmayan kişilerce bağış toplandığının ve yüksek sesli, sürekli anonslarla çevrenin rahatsız edildiğinin tespit edildiği belirtildi. Bu nedenle, izni bulunsa dahi belirtilen noktalardaki tüm stantlar kaldırılacak ve yeniden kurulmalarına izin verilmeyecek.
Hangi alanlarda stant yasak?
Karara göre stantlar özellikle şu yerlerde yasaklandı:
- Metro giriş–çıkışları
- Köprü alt ve üst geçitleri
- Toplu taşıma durakları ve istasyonları
- Sokak, cadde, çarşı, pazar ve meydan gibi yaya geçişini/trafiği engelleyebilecek kalabalık alanlar
Ayrıca sesli bağış çağrıları İstanbul genelinde yasak kapsamına alındı.
Hukuki dayanak: Kanun stant değil “kutu koyma” diyor
Valilik, düzenlemenin dayanağı olarak 2860 sayılı Yardım Toplama Kanunu’nu gösterdi. Kanunun 5. maddesi, yardım toplama usullerini makbuzla, belirli yerlere “kutu koyarak”, bankada hesap açtırarak, yardım pulu/eşya piyangosu düzenleyerek, kültürel–spor etkinlikleri ve bilişim sistemleri üzerinden şeklinde sayıyor; “stant” ifadesi yer almıyor.
İzin alma ve denetim
Türkiye’de yardım toplama faaliyetleri izine tabi. Yetkili makamlara (valilik/kaymakamlık) yapılacak başvurular, Yardım Toplama Esas ve Usulleri Hakkında Yönetmelik ve Kanun hükümlerine göre değerlendiriliyor. İstanbul’da uygulamayı İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğü yürütüyor; denetimler kolluk ve zabıta birimlerince sıklaştırılacak.
Yaptırımlar ne?
Kanuna aykırı yardım toplama, kabahat kapsamında idari para cezası ile yaptırımlandırılıyor. Kanunun 29. maddesi, izinsiz yardım toplamaya para cezası öngörüyor; internet ortamındaki izinsiz faaliyetler için daha yüksek bir ceza silsilesi düzenlenmiş durumda. (Tutarlar her yıl yeniden değerleme ile güncelleniyor.)
Aileler ve bağışçılar için pratik sonuçlar
- Aileler/dernekler: Kapalı ve kalabalık kamusal alanlarda stant açmak yasak. Yardım toplamak isteyenlerin, kanunda sayılan usuller (ör. banka hesabı, makbuz, dijital kampanya vb.) ve ön izin süreçleriyle hareket etmesi gerekiyor.
- Bağışçılar: Kampanyanın resmî izinli olup olmadığını kontrol etmek, dolandırıcılık riskini azaltır; izinsiz sokak stantlarına yapılan ödemeler hukuki ihtilaf doğurabilir. (İzin süreç ve usulleri Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü sayfasından takip edilebiliyor.)
Kurumlara genelge
Valilik yazısının İl Emniyet, İl Jandarma, Sahil Güvenlik Komutanlığı, kaymakamlıklar ve İBB’ye gönderildiği; uygulamada aksaklık olmaması, aykırı davrananlara mevzuat çerçevesinde işlem yapılmasının istendiği bildirildi.
Arka plan:
SMA (Spinal Musküler Atrofi) ve DMD (Duchenne Musküler Distrofi), uzun ve maliyetli tedavi süreçleri nedeniyle Türkiye’de sıkça bağış kampanyalarıyla gündeme geliyor. Valiliğin son düzenlemesi, bağışın bütünüyle yasaklanması değil; yöntem ve mekân açısından Kanun’da yazılı usullere çekilmesi ve kamusal düzenin korunması amacı taşıyor.İstanbul Valiliğinin Kurumlara Gönderdiği Resmi Yazı
HEMSİRE.COM HABER MERKEZİ